این هفته از 2نمایشگاه بیشتر می‌نویسیم؛ «شور سپید» آثار استاد نامی در بوم و «ابر سخن» آثار محمود بخشی در فرهنگسرای نیاوران؛ 2هنرمند از 2نسل متفاوت که زاویه نگاه‌شان به هنر از هم متمایز و جالب است که هر دوی این نگاه‌ها در مجامع هنری بین‌المللی با ستایش همراهند و این از زایش و حرکت مستمر هنر در این سرزمین هنرپرور خبر می‌دهد.
امروز مردم به بوم می‌روند
افتتاحیه مردمی نمایشگاه شور سپید امروز برگزیده ٥٠ سال نقاشی‌های غلامحسین نامی در نگارخانه بوم است. عصر جمعه ٢٦ نقاشی و 2حجم این رویداد با حضور پررنگ هنرمندان و چهره‌هایی نظیر عباس کیارستمی، پرویز کلانتری، احمد مسجدجامعی، آیدین آغداشلو، شهرام ناظری، علی مرادخانی، مرتضی کاظمی، علیرضا سمیع‌آذر، رضا کیانیان، علی شیرازی، خسرو سینایی و... به همراه جمعی از اهالی رسانه رونمایی شد. عصر امروز مردم می‌توانند از این گنجینه درخشان هنر مدرنیستی ایران دیدن و با استاد نقاشی که او را یک مدرنیست واقعی لقب داده‌اند گفت‌وگو کنند.
نامی متولد ١٣١٥ قم است که اگر زادگاهش را ندانید هم از دوره نقاشی‌های کاهگلی او و آن کویر ترک‌برداشته شاعرانه و مومنانه می‌توانید اصالتش را دریابید. آثار او در سراسر اروپا و آمریکا به تماشای مردم درآمده و در این سفر دراز هنری، جوایز بین‌المللی بسیاری را برده است. نکته مهم این است که در دیدار از شور سپید می‌توانید نمونه‌های ارزنده آثاری را ببینید که در نامی شدن استاد نقاش نقش اساسی ایفا کرده‌اند. بیننده وقتی پا به بوم می‌گذارد، بعد از توجه به چیدمان چشم‌نواز تابلوها و بازی مستمر نور و سایه‌ها در پهنه هر اثر، از دیدن تاریخ خلق هر یک از آثار حیرت خواهد کرد.
شماری از این آثار نیم قرن قدمت دارند و برخی‌شان برای نخستین بار است روی دیوار یک نگارخانه به تماشا درمی‌آیند. غیراز تابلوهای نقاشی، حجم مکعب‌مستطیل قدمگاه که در هر ضلع بیننده را با کشف و شهودی تازه مواجه می‌کند و مخاطب برای تماشای اثر باید دور آن طواف کند، مربوط به سال ١٣٥٤ و یک سفر به اعماق تاریخ هنر ایران است. دومین حیرت بیننده طرح این پرسش است که ٥٠ سال پیش غلامحسین نامی چگونه این حد از انتزاع را دریافته و آن را در یک بوم نقاشی بازتاب داده است.
غیر از مجموعه سپید که نخستین و مهم‌ترین دوره نقاشی نامی به‌شمار می‌آید، آثار کاهگلی او از هویت ایرانی و شرقی نقاش پرده‌برداری می‌کند؛ کویرهایی که در زادگاه نقاش ریشه دارند همان انتزاع ناب را بازتاب می‌دهند که بوی اینجا را دارند. سومین مجموعه معروف نامی کالیگرافی‌های او هستند که اندام حروف و کلمات فارسی را تداعی می‌کنند. هر سه‌این مجموعه‌ها به علاوه 2حجم و چند نقاشی با رنگ بنفش ملایم و رمانتیک که در 2سال اخیر خلق شده‌اند در شور سپید فرصتی گرانسنگ در اختیار علاقه‌مندان قرار می‌دهد. این نمایشگاه تا روزهای پایانی سال دایر خواهد بود.
ابر سخن در نیاوران
10روزی هست طراحی، ویدئو و تعدادی حجم‌های تازه محمود بخشی موخر با عنوان «ابر سخن» در نگارخانه اصلی فرهنگسرای نیاوران به تماشاست. بخشی متولد ١٣٥٥ و از موفق‌ترین هنرمندان معاصر ایران است که تاکنون آثارش در نمایشگاه‌های هنری و حراج‌های بین‌المللی حضوری پرثمر داشته است؛ ازجمله دریافت نخستین جایزه افسون ایرانی از کالج لندن، برگزاری نمایشگاه در لندن و شرکت در چند دوره حراج کریستیز و ثبت فروش‌های خوب. او که دانش‌آموخته گرافیک، هنرستان تجسمی و مجسمه‌سازی دانشگاه هنرهای زیباست، همیشه نگاهی معناگرا به رویکردهای جامعه‌شناختی ارائه داده و پدیده‌های پیرامونی را از زاویه نگاه هنری نقد و واکاوی کرده است.
ابر سخن او حاصل چند پروژه مختلف است: ۱۰۰ اثر طراحی روی کاغذ با مضمون پرتره، فیگور جمعیت، گل و زیبایی‌های طبیعت؛ 14مجسمه و حجم در اندازه‌های ۲ تا ۵ متر، ویدئویی ۹ ساعت و ۴۵ دقیقه‌ای از یک ویدئوی ناتمام که آرشیو تصویری است از نماهای شهری و خیابان‌ها و تأثیر آنها بر مخاطب در شهر تهران که در طبقه زیرزمین نگارخانه در حال پخش است و همچنین یک نقش‌برجسته که با تکنیک آهن و پاپیه‌ماشه 10سال پیش خلق شده و بعد از یک بازنگری دوباره به نمایش درآمده است. هنرمند در مجسمه‌هایش سخنان شخصیت‌های بزرگ تاریخ درباره هنر را در ابری فلزی یا پلکسی جای داده و آنها را روی سقف، دیوار و زمین نگارخانه اصلی فرهنگسرای نیاوران به تماشا درآورده است. کانون اصلی توجه این نمایشگاه رابطه چندجانبه و چندلایه موجود بین هنر و نظریه‌های اجتماعی چهره‌های مهم جهانی است. لایت‌باکس‌های ابر سخن که نمود مجسمه‌وار دارند، در عین اینکه یادآور سنت خطاطی ایرانی‌اند، اقوال مشهور رهبرانی را بازتاب می‌دهند که درباره نقش اجتماعی هنر سخن گفته‌اند. تماشای آثار بخشی را در این زمان اندک باقیمانده از دست ندهید.
